مبدع و مجری اینترنت ملی کیست؟

شبکه ملی اطلاعات ۹ سال از عمر خود را پشت سر گذاشت و در آستانه ورود به ۱۰ سالگی است اما همچنان مفهومی از آن در میان نیست.
 

به گزارش سیتنا به نقل از خبرگزاری تسنیم، شبکه ملی اطلاعات ترکیبی از سه واژه با دامنه‌های ملی-جغرافیایی، تکنولوژی و داده محور است که هم‌اکنون بزرگترین و به نوعی تنها پروژه در دست اجرای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به حساب می‌آید و ردیف بودجه دو هزار و 500 میلیارد تومانی نیز بیشتر با رویکرد اجرای آن در اختیار این وزارتخانه قرار گرفته است.

این پروژه در حالی به عمر 10 ساله خود نزدیک می‌شود که هنوز به سر منزل نهایی نرسیده و تنها بودجه‌خواری کرده است.

با وجود اینکه نزدیک به یک دهه از عمر پروژه‌ای با نام شبکه ملی اطلاعات که اسامی دیگری چون اینترنت ملی، اینترنت پاک، اینترنت حلال، اینترنت ملی و اینترنت امن نیز برای آن مطرح شده بود، می‌گذرد اما همچنان مفهوم دقیقی از این شبکه موجود نیست و تنها به ذکر رسالت آن و کارهایی که می‌تواند انجام دهد، بسنده شده است.

"اینترنت ملی" اولین واژه‌ای بود که در ماه‌های آغازین کار دولت نهم مطرح شد و در آن زمان، محمد سلیمانی بر کرسی وزارت ارتباطات تکیه زده بود.

سلیمانی این طرح را در راستای کاهش وابستگی به اینترنت جهانی مطرح کرد و دولت در اسفند ماه سال 1384 مقرر کرد تا این طرح ظرف مدت سه سال به بهره‌برداری برسد.

طرحی که رفته رفته چارت عملیاتی‌اش در حد فاصل سال‌های 86 تا 88 به تصویب هیات وزیران دولت نهم رسید و با توجه به تکلیف سند چشم‌انداز در راستای قطب علم و فناوری شدن ایران در سررسید 1404، در سال 89 (دولت دهم-وزارت تقی‌پور) به برنامه پنجم توسعه نیز راه یافت و توانست نام واحد "شبکه ملی اطلاعات" را ذیل ماده 46 این برنامه برای خود برگزیند.

شبکه ملی اطلاعات متشکل از زیرساخت‌های ارتباطی، مراکز داده‌ توسعه یافته داخلی دولتی-غیردولتی و همچنین زیرساخت‌های نرم‌افزاری است که در سراسر کشور گسترده شده و قرار است ظرفیت لازم برای "نگهداری و تبادل امن اطلاعات داخلی در کشور به منظور توسعه‌ خدمات الکترونیکی" را برای کاربران فراهم می‌کند.

چنین مفهوم بدیعی در کشور، نارضایتی‌های بسیاری را به دنبال داشت و کارشناسان از هر سو دغدغه ناشی از قطعی اینترنت را مطرح می‌کردند؛ اما به صراحت باید گفت که دولت دهم مجبور بود برای پیشبرد اهداف این طرح، فرهنگ سازی را شکل دهد و از همین حیث بیشتر عمر آن روی مفهوم فرهنگ‌سازی گذشت و به اجرا نرسید.

اما دولت یازدهم (کنونی) که یکی از طرفداران پر و پا قرص شبکه ملی اطلاعات است، می‌گوید طراحی شبکه ملی اطلاعات در حال انجام است و امید می‌رود تا پایان سال 94 این شبکه در تمامی کشور اجرایی شود.

علی‌رغم چنین رویکردی، شورای عالی فضای مجازی به عنوان نهادی بالادستی و سیاست‌گذار از زبان دبیر خود، دلیل عملیاتی نشدن این پروژه را بعد از 9 سال در کشور، کم کاری مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای اجرای این طرح ملی عنوان کرد.

بهتر است اعتقاد واقعی مسئولان وزارت ارتباطات به این پروژه ملی، در عمل محک زده شود زیرا پیش از این بارها از زبان وزرای ارتباطات شنیده بودیم که این شبکه تا یکی دو ماه آینده راه‌اندازی می‌شود اما چنین نشد.

باید منتظر ماند و با اجرای چنین پروژه‌ای، مجری نهایی را معرفی کرد.