مصرف صحیح، قناعتورزی و پرهیز از اسراف و بیهوده مصرف کردن امری است که در آموزههای دینی ما نیز مورد تاکید قرار گرفته و پیش از توجه به هر نکته اقتصادی و اجتماعی در این زمینه میتوان دینی و شرعی بودن این توصیه را سرلوحه کار قرار داد.در این مجال کوتاه میخواهیم به راهکارهایی که در حوزه انرژی (آب، برق، گاز، نفت، بنزین و گازوئیل) برای صرفهجویی یا اصلاح روش مصرف وجود دارد، بپردازیم.
قرار داشتن ایران در منطقه گرم و خشک موجب شده تا استحصال و بهرهوری از آب بویژه آب شرب و سالم موضوع مهمی به شمار رود.
براساس آمارها مصرف آب در ایران 90 تا 95 میلیارد مترمکعب است که در مقایسه با دیگر کشورها رقمی بسیار بالا به حساب میآید؛ البته کاهش بارندگیها در سال گذشته و رشد فزاینده بیابانی در کشور، ایران را نیازمند به 120 میلیارد مترمکعب خواهد کرد که در سالهای آتی مصرف این نعمت الهی تشدید خواهد شد.به گفته وزیر نیرو، در حال حاضر بیش از 90 درصد آبهای کشور در بخش کشاورزی به مصرف میرسد که بهتر است بگوییم به دلیل روش نادرست آبیاری در این بخش، بخش زیادی از آب مورد استفاده در کشور هدر میرود.
اصلاح روش آبیاری، جمعآوری آبهای سطحی و ذخیرهسازی آن میتواند یکی از روشهایی باشد که از هدررفت آب در زمینه کشاورزی جلوگیری کند. از سوی دیگر، آموزش روستاییان و کشاورزان با روشهای بهینه آبیاری، استفاده از روشهای نوین آبیاری، قطرهای یا بارانی نیز میتواند در این زمینه به اصلاح روش مصرف بهبود بخشد.شناخت نداشتن و آموزش ندیدن در زمینه آب کشاورزی بازده آب در این بخش را کاهش میدهد که نیاز به بازنگری جدی دارد. در سالهای اخیر این موضوع باعث ترک روستا توسط روستاییان و کشاورزان شده که البته عمدتا به دلیل خشکسالی بوده و حتی در این زمینه بسیاری از جنگلها در استانهای شمالی ازجمله استان گلستان بشدت آسیب دیدهاند.
این اتفاق در حالی رخ میدهد که در برنامه چهارم توسعه اقتصادی در ماده 17 آن دولت مکلف شده است با توجه به جایگاه محوری آب در توسعه کشور، توسعه و اصلاح ساختار مصرف آب و استقرار نظام بهرهبرداری مناسب و با استفاده از روشهای نوین آبیاری و کم آبیاری، راندمان آبیاری به تبع آن کارایی آب به ازای یک مترمکعب در طی برنامه 25 درصد افزایش یافته و با اختصاص به محصولات باارزش اقتصادی بالا و استفاده بهینه از آن موجبات افزایش بهرهوری آب را فراهم سازد.