موبایل چه بلایی سر گردن تان می آورد؟
طبق نتایج پژوهشی تازه گروه سی آرسی نشان میدهد که سر خم کردن و نگاه کردن به پایین برای کار کردن با تلفن همراه معادل وزنهای 27 کیلوگرمی روی گردن شما نیرو وارد میکند. این نیرو مشابه این است که یک مورچهخوار غولپیکر یا چهار توپ بزرگ بولینگ از گردنتان آویزان شده باشد؛ تازه شما چندین بار در روز دارید این کار را انجام میدهید.
ما انسانهای امروزی بهطور متوسط حدود 4 ساعت از شبانهروز را به پایین نگاه میکنیم تا موبایل خود را چک کنیم یا چیزی را بخوانیم. این کار معادل 1400 ساعت فشار اضافی در سال روی ستون فقرات گردنی (بخشی از گردن که درست بالای شانهها قرار دارد) است. پژوهشی جدید نشان میدهد که هر وقت این کار را انجام میدهیم، معادل وزن 27 کیلوگرم نیرو به گردنهای خود وارد میکنیم. این مقدار نیرو با وزن 4 توپ بولینگ یا کودکی هشتساله برابری میکند. از همه بدتر اینکه هنوز نمیدانیم تأثیرات درازمدت این کار چه خواهد بود.
این پژوهش به رهبری کنت هانسراج، جراح ارشد ستون فقرات و ارتوپدی در مرکز توانبخشی و جراحی نخاع نیویورک انجام شد که از مدل سهبعدی ستون فقرات برای اندازهگیری تأثیرات کشش ثابت سر به سمت پایین برای چک کردن تلفن همراه استفاده کرده بود. به دلیل اینکه سر با وزن 5.5 کیلوگرم بسیار سنگین است، وقتیکه برای مدت طولانی به پایین نگاه میکنیم، گشتاور زیادی روی گردن اعمال میکنیم. گروه هانسراج برای نمایش شهودی اثر این گشتاور، آن را با آویزان کردن وزنهای از گردن شبیهسازی کرد و با نتایج غیرمنتظرهای روبرو شد.
هانسراج در ژورنال Surgical Technology International گزارش میدهد: «وقتی که سر به سمت جلو خم میشود، این نیروها برای 15 درجه شیب به اندازه 12 کیلوگرم، برای 30 درجه به اندازه 18 کیلوگرم، در 45 درجه به اندازه 22 کیلوگرم و در 60 درجه، 27 کیلوگرم خواهند بود. وقتی که زاویه سر روبهجلو تغییر میکند، وزن مشاهدهشده توسط ستون فقرات به میزان چشمگیری افزایش مییابد. این فشارها ممکن است منجر به سایش، پاره شدن و آسیب گردن شده و حتی شاید هم به جراحی ختم شود».
اما این بدان معنی نیست که تلفن خود را به بیرون از پنجره پرتاب و استفاده از ابزارهای الکترونیکی را برای همیشه فراموش کنید، فقط کافی است نترسید و بر خود مسلط باشید. یک فیزیوتراپ اهل سیدنی به نام تیمر سابت میگوید که درد گردن علاوه بر استفاده از تلفن همراه میتواند به خاطر مجموعهای از عوامل، همچون سن، جنسیت، نوع کار و استرسها هم باشد.
او میگوید: «از یک چشمانداز مطلقاً فیزیکی، یافتههای پژوهش اخیر منطقی به نظر میرسد، ولی حال میدانیم که درد چندبعدی است. مجموعه رو به افزایشی از دادهها در مورد اختلالهای ژنتیکی، ویژگیهای رفتاری و احوال شخصی و همچنین محیط فیزیکی وجود دارد که ارتباطشان با درد گردن کشف شده است».
هانسراج اذعان میکند که منطقی نیست انتظار داشته باشیم همه مردم گوشیهایشان را کنار بگذارند تا ستون فقراتشان را نجات دهند، ولی میگوید که صرف آگاهی از مشکل و تلاش برای اصلاح نحوه در دست گرفتن گوشی، میتواند در درازمدت مفید باشد.
ماهیان خاویاری که استروژن نامیده میشوند و از خانواده تاسماهیاناند، در شمار گونههای آبزی کممانندی هستند که از پیشینهای چندصدمیلیون ساله ـ که به عصر ژوراسیک باز میگردد ـ برخوردارند؛ و در این فرایند، تکامل یافته و امروز به ما رسیدهاند.رقم گونههای خاویاری، به 27 گونه و زیرگونه در جهان تقسیم میشود که از این تعداد، 5 گونه در دریای خزر زندگی میکنند؛ دریایی که به تنهایی 93 درصد ذخایر ماهیان خاویاری جهان را در خود جای داده است.
اما ارزش ماهیان خاویاری نزد مردم، نه برای استفاده از گوشت آن، که برای تخم آن است و شهرتاش نیز برای همین مروارید سیاهاش است.تخم خاویار در شمار اشرافیترین صبحانه جهان است. بسیاری آن را به شکل خام و یا همراه با تخممرغ و آغشته به زرده آن میخورند؛ و گروهی دیگر آن را همراه با سبزیجات خوشبو و نان و کره. اما در نزد برخی خوش غذاها هرچیز افزودنی به آن، خیانتی است نابخشودنی؛ آنان بر این باورند که خاویار را تنها برای بوی تند، مزه گس و شوراش باید دوست داشت.
خاویار بسیار پرکالری و انرژیزا است و انواع گوناگون آن همچون: خاویار طلایی و سرخ و سیاه که البته در این میان خاویار سیاه از ارزشی قابل توجه برخوردار است.
5 گونه از ماهیان خاویاری ممتاز جهان در دریای خزر میزیند که به ترتیب کیفیت عبارتند از: «فیل ماهی»، «قره برون ایرانی»، «گُلد (چالباش روس)»، «شیپ» و «ازون برون».
فیل ماهی
فیلماهی، بهترین ماهی آبهای داخلی است که کیفیت ممتازش، رتبه اول را به خود اختصاص داده و نام دیگرش بلوگا است؛ و نمونههایی از آن با وزنی تا 1400 کیلوگرم و سنی بیش از 100 سال، از سوی صیادان، به تور انداخته شده است.
اینگونه ماهی، هر 2 یا 3 سال یک بار، تخمریزی میکند و بین 14 و 17 سالگی بالغ میشود و به نام بهترین خاویار، رتبه گرانترین ماهی و خاویار جهان را دارا است. از قامتی 5/1 متر تا 4 متر برخوردار است و تا امروز، رکورد صید آن در ایران، 620 کیلوگرم بوده است.
قره برون
قره برون(تاسماهی ایران، بینیسیاه)، در حال حاضر، گونهای مستقل به شمار میرود؛ چرا که پیشتر، آنرا زیرگونهای از ماهی روس میدانستند و اکنون از رتبه دوم ارزش برخوردار است. در حال حاضر برای تکثیر مصنوعی از گونه «روسی» پیشی گرفته و همچنین از آن بزرگتر است و دارای کیفیت خاویاری برتر نیز هست. از نظر ظاهری تا اندازهای شبیه گونه روسی خودش است، با رنگی تیرهتر و با رنگدانههای سفید رنگ که تا بینی او ادامه دارد و از نظر ظاهری از تاسماهی روس جدایش میسازد.وزنش به 60 تا 130 کیلوگرم میرسد و درازایش از یک متر تا 2 متر؛ که در فاصله 12 تا 14 سالگی بالغ میشود.
تاس ماهی روس (چالباش)
واژه «خاویار» واژهای فارسی و دگردیس شدة واژه خاگآور (تخمآور) است.
«تاس ماهی» در شمار گونههایی است که در تمامی نقاط دریای خزر یافت میشود و تخم خاویار آن را مردم به گویش خود، «طلایی» مینامند؛ که از رتبه سوم ارزش برخوردار است و در فاصله 12 تا 16 سالگی به سن تخمدهی میرسد و بالغ میشود. از طول 1 تا 2 متر برخوردار است و از وزن 60 تا 100 کیلوگرم.
شیپ
ماهی شیپ، معمولاً مهاجری است که برای تخمریزی به سواحل ایران میآید و در رودخانههای آبریز دریای خزر تخمگذاری میکند. از عمری سی ساله برخوردار است، سبک وزن بوده و تعدادش بسیار اندک است و از نظر ارزش در رتبه چهارم قرار دارد و با طولی بیش از یک متر و وزنی سبک؛ که در فاصله 10 تا 14 سالگی بالغ میگردد و به سن تخمدهی میرسد.
ماهی اوزون برون (دراکول)
اوزن برون یا بینیسیاه، کوچکترین ماهی خاویار دریای خزر است که در ایران به اشتباه کلیه ماهیان خاویاری را به نام آن میشناسند. اوزون برون به لحاظ کیفی در رتبه آخر قرار دارد؛ چرا که تخماش ریزتر و ارزانتر است. این ماهی از نظر تکثیر مصنوعی با مشکلاتی مواجه است و تعداد آن نیز در شرایط طبیعی، رو به کاهش میرود. اوزون برون در فاصله 8 تا 12 سالگی بالغ میشود. قامتی یک تا 5/1 متری دارد و وزنی سبکتر از دیگر ماهیان خانواده خود در دریای خزر.
* * *
همان گونه که خاویار سیاه در ایران و جنوب روسیه شناخته شدهتر است، خاویار سرخ در سیبری و خاور دور، هواداران بیشتری دارد. گرچه خاویار سرخ از خاویار سیاه ارزانتر است، اما مزه و ارزش غذایی آن دستکمی از خاویار سیاه ندارد.
خاویار سرخ یا سیاه را میتوان در تمامی فروشگاههای مواد غذایی روسیه خریداری کرد. در اغذیه فروشیها چند دانه خاویار سرخ بر روی برشی از نان با یک برگ جعفری سرو میشود.
بسیاری، طعم خاویار را ناخوشایند میدانند و آن را همراه خوراکی دیگری میخورند؛ و گروهی که خود را در جهان به عنوان علاقهمندان حقیقی خاویار معرفی میکنند، معتقدند کسی که طعم خاص ماهی و مزه تند خاویار خالص و سرد را دوست ندارد و تاب نمیآورد، همان بهتر که به آن لب نزند، تا آن را با آمیختن به خوراکی دیگر، قابل خوردن کند.
منبع: روزنامه اطلاعات