دور زدن تحریم‌ها با استفاده از ایرانیان خارج از کشور ممکن است

خبرگزاری تسنیم

---

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم به نقل از دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، پانزدهمین جلسه کمیسیون نخبگان و آینده‌نگاری علم و نوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.

 در این جلسه و در ادامه بررسی موضوع "مهاجرت نخبگان" ابتدا رئیس کمیسیون گزارشی پیرامون فرآیند و مراحل بررسی موضوع مهاجرت در کمیسیون ارائه کرد و سپس سید علی طباطبایی، معاون هماهنگی و جلب مشارکتهای شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور به تشریح برنامه‌ها و فعالیت‌های شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور پرداخت.

در این گزارش ضمن انتقاد از عدم استفاده کامل از ظرفیت‌های کشور در عرصه بین الملل، بر لزوم بهره‌گیری از توانایی ایرانیان خارج از کشور به عنوان پل ارتباطی میان منافع ملی و منافع بین المللی تاکید شد.

گفتگو با میرزا محمد فلاح نیکوکار تفتی ِمقیمِ هند

از صفر تا صد

هفتاد و هشتمین بهار زندگی اش را، در حالی که بیش از 60 سال آن در بمبئی به فعالیت اقتصادی اشتغال داشته، می گذراند. «سادات رستوران» در خیابان مولانا آزاد محل کار اوست و درِ خانه اش مثل مهمانپذیر شبانه روزیبر روی تفتی ها و یزدی هایی که به بمبئی می روند باز است. لب خندان و چهره ی گشاده اش از قلب مهربان و روحیه ی نیکوکارنه اش خبر می دهد. او کوشش و خیرخواهی را، از عموی مادرش حاجی سید اسدالله شیردل به ارث برده است.

روز شانزدهم تیرماه 1390ش. در فرمانداری تفت، حاج سید فضل الله کلانتری را دیدم که آمده بود تفاهم نامه ی این نیکوکار تفتی در زمینه ی احداث ساختمان اورژانس بیمارستان شهید بهشتی را به رویت فرماندار برساند. از ایشان خواستم تا مقدمات دیدار و گفتگوی مرا با او فراهم کند.

روز جمعه 17 تیر ماه 1390ش. برابر با ششم شعبان المعظم 1432ق. با کارسازی سید فضل الله کلانتری و در حضور مهندس سیدمحمد میراب و حاجیه خانم خدیجه سلسله وزیری، در خانه ای قدیمی واقع در محله سرده تفت، توفیق هم صحبتی با حاج میرزا محمد فلاح تفتی را به دست آورده ام. شنیدن صحبت های این پیرمرد جواندل را به شما هم توصیه می کنم.

• · لطفا بفرمایید کی و کجا متولد شدید؟

بنده در تاریخ دهم اردیبهشت 1312ش. در محله سَرِده تفت نزدیک سَرِ بیق متولد شدم. پدرم شادروان حاج غلامحسین فلاح تفتی، کشاورز زحمتکشی بود که در سال 1319 ما را داغدار مرگ خود کرد و مادرم مرحومه بی بی سکینه فلاح نیز زنی کوشا و سازگار بود که در 13 فروردین 1365 به دیار باقی شتافت.

• · تحصیل علم را، کجا آغاز کردید و تا چه مرحله ای ادامه دادید؟

حدود هفت ساله بودم که به دبستان شاه ولی تفت رفتم و تا سال پنجم از محضر آموزگارانی از قیبل مرحومان: شیخ علی مظاهر یزدی، نباتیان و امرالله دهقانی معروف به حاجی امرالله مدیر، استفاده کردم . مدیر آن زمان دبستان شاه ولی هم آقای اسلامی بودند. البته وقتی که به هندوستان رفتم دو سال هم در مدرسه ی ایرانیان در بمبئی که متعلق به آقای امین التجار شیرازی بود به فراگیری زبان و دروس رایج پرداختم.

• · کی و چگونه به هندوستان رفتید؟

در سال 1325ش. که برابر با سال 1947 میلادی بود به همراه شوهر خاله ام مرحوم حاج علی یکتایی، از راه دریایی و بندر کراچی به هندوستان رفتم . روز 21 نوامبر 1947 وارد بمبئی شدم. در آن زمان به تازگی هندوستان بزرگ به سه کشور هند، پاکستان و بنگلادش تجزیه شده بود و ایرانیان مقیم هندوستان در حال مهاجرت و انتقال سرمایه های خود به پاکستان بودند. بعدها روشن شد که استعمار انگلیس برای تجزیه جهان سوم تصمیم گرفته بوده که سنی ها را در بنگلادش و شیعیان هندی را در پاکستان مستقر نماید و بقیه ی اقلیت های قومی و مذهبی را در هند نگه دارد.

• · وقتی به هند رفتید به چه کاری مشغول شدید؟

چون پدر برزگ و عمویم ساکن بمبئی بودند، بنده را مدت دو سال به مدرسه فرستادند تا زبان فرا بگیرم. سپس به کار در رستوران عمویم مشغول شدم. بهزاد رستوران در منطقه ای به نام سَد راسَهکه محل تلاقی هفت خیابان بود، قرار داشت و لذا از رونق خوبی برخوردار بود به طوری که چهل آشپز و خدمه داشت.

• · لطفا چند نمونه از غذاهای هندی که در مهمانی و عزاداری مصرف می شود، معرفی کنید.

در عروسی و مهمانی ها، اغلب «بریانی» با گوشت گوسفند یا مرغ و یا «دال چاوِل» که نوعی عدس پلو است با مال مثله و گَرَم مثله پخت می شود . شیر چایی هم که رواج دارد. در مجالس عزاداری هم اغلب «کِش رَه» (آش گندم)، «نان ختایی» ( نوعی پیراشکی ) و قهوه و خرما می دهند. اما به هیچ عنوان با میوه از عزاداران پذیرایی نمی شود.

• · قدری هم از شیوه عزاداری شیعیان هندی بفرمایید.

در ماه محرم و صفر به ویژه دهه اول محرم، شیعیان به نوحه خوانی می پردازند. البته اهل تسنن و حتی غیرمسلمانان هم در مراسم سوگواری امام حسین (ع) شرکت می کنند. ناگفته نماند هیئت ها معمولا در کوچه و خیابان به صورت زنجیر زنی و با زنجیره های تیغ دار عزاداری می کنند . به صورتی که در مسیر عبور عزاداران قطرات خون بر روی زمین مشاهده می شود. اما وقتی هیئت داخل حسینیه یا «دربار حسینی» می شود فقط سینه می زنند و حاضرین هم همراهی می کنند.

روز اربعین در برخی از مناطق مثل اطراف بمبئی، حیدرآباد دکن و لکنهو به عنوان حسُنِ ختام مراسم، از خندق آتش هم عبور می کنند. بدینصورت که عزاداران پای برهنه و با سرعت معمولی از روی گودالی به عمق 3 متر و طول حدود 10 متر که پر از آتش برافروخته است عبور می کنند و جالب این که هیچ آسیبی هم نمی بینند . وقتی سوگواری تمام شد سفره پهن و پذیرایی انجام می شود که همه اعم از مسلمان و غیرمسلمان دعوت عام هستند و از سفره امام حسین بهرمند می گردند. جالب است بدانید نخل برداری فقط در حسینیه پونه، آن هم در روز عاشورا و 21 رمضان صورت می گیرد.

• · عکس العمل اقشار مختلف هندی در برابر مراسم عزاداری امام حسین (ع) چگونه است؟

شاید باور نکنید همه ی اقشار و اقوام هندی اعم از مسلمان و غیرمسلمان به امام حسین (ع) احترام می گذارند. حتما شنیده اید مهاتماگاندی رهبر فقید هند هم گفته است «الگوی من در مبارزه با استعمار امام حسین شیعیان بوده است»

• · مهم ترین محل عزاداری یزدی های مقیم بمبئی کجاست؟

یکی از اماکن مذهبی مسلمانان در بمبئی مسجدی به نام «مغول مسجد» است که در محله بندی بازار و خیابان دوازده امام که در زبان هندی «امام بارَه رُد» می گویند قرار دارد . در نزدیکی مغول مسجد عزاخانه بزرگی به همت و سرمایه یزدی های مقیم بمبئی به نام «دربارحسینی» ساخته شده که پنج طبقه دارد. طبقه همکف جهت برگزاری مراسم است و طبقات دیگر به کتابخانه، خوابگاه دانشجویی و دیگر برنامه های فرهنگی اختصاص دارد. در سال 1364ش. کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در نظر داشت این مجموعه را تحت اداره خود درآورد که انجمن فتوت نپذیرفت.

• · چرا به مسجد ایرانیان « مغول مسجد » گفته می شود و علت احداث آن چیست ؟

علت نامگذاری این است که چون حضور ایرانیان در هند به زمان حمله مغولها بر می گردد و از آن زمان ایرانیان با هند روابط اقتصادی و سیاسی برقرار کردند در هند مسجد ایرانیان را «مغول مسجد» می گفتند. ولی امروزه بیشتر به «ایرانیان مسجد» شهرت دارد. گفتنی است سالها پیش دو نفر ایرانی که یکی مسلمان شیرازی و دیگری زرتشتی یزدی بوده، برای کار به بمبئی می روند و با خدا عهد می بندند اگر وضعیت اقتصادی شان خوب شد اولی مسجد و دومی بیمارستان بسازد. بعدها که وضعیت اقتصادی آنان خوب می شود به عهد خویش وفا   می کنند. بدین صورت که مسلمان شیرازی بنای «ایرانیان مسجد» را می گذارد و زرتشتی یزدی بیمارستانی حدودا ً به اندازه بیمارستان شهید بهشتی تفت می سازد و آن را «بُطری والا هاسپیتال» به معنای «بیمارستان شیشه فروش» می نامد. چون این مرد در اوایل ورود به بمبئی، شیشه های خالی را جمع آوری و می فروخته است.

• · بفرمایید انجمن فتوت چیست وتوسط چه کسانی بنیان گذاری شده است؟

انجمن ایرانیان مقیم جنوب هند که مرکز آن در حیدرآباد دکن است، انجمن «اتحاد» نام دارد ولی انجمن فتوت، انجمن ایرانیان مقیم بمبئی است و در اساسنامه آن قید شده که همیشه از هفت نفر عضو اصلی هیئت مدیره آن حتما باید پنج نفر از تفتی های مقیم هند باشند. چون بنیانگذاران آن مرحومان : حاج محمد کاظمی، حاج عبدالرسول کاظمی، حاج سیداسدالله شیردل و حاج سید حسین میراب، بوده اند

• · ظاهرا محمدرضا شاه پهلوی در سفری که به هند داشته در مغول مسجد و در جمع یزدی ها سخنرانی کرده است اگر خاطره ای از این دیدار دارید بفرمایید.

گمان می کنم حدود سال 1348ش. بود که محمدرضا شاه به هند آمد و در مغول مسجد که پاتوق ایرانیان و یزدی های مقیم هند است سخنرانی کرد . او با دیدن سرمایه داران ایرانی و وضعیت از آنان درخواست نمود بیایند در ایران سرمایه گذاری کنند . در همان جلسه مالک کارخانجات «تاتا» که یک زرتشتی یزدی و داماد گاندی بود، این پیشنهاد را پذیرفت و چندی بعد کارخانجات یخچال سازی در جاده کرج را ساخت . البته مرحوم محمدعلی خان طلعت تفتی هم که شاعر مقیم هند بود در این مراسم به قرائت شعر پرداخت.

• · سپاسگزار خواهم شد اگر به تعدادی از تفتی های مقیم هند، اشاره کنید.

از بزرگان و تفتی های فعال و خیر باید به مرحومان : حاجی ابوتراب جویا، حاجی علی یکتایی، حاجی محمد کاظمی بازرگان خوشنام و بانی دبستان کاظمی در محله ی سلطان آباد، حاجی علی اکبر فلاح صاحب رستوران گلشن ایران در محله بِندی بازار، حاجی عبدالرسول کاظمی (رستوراندار)، حاجی سید اسدالله شیردل بانی دبستان اسدی سَرِده، حاجی محمدحسین شریفی (بانی درمانگاه و تعمیر حسینیه کوچه بالای سرده)، حاجی سیدحسین میراب که در انجام کارهای عام المنفعه پیشقدم بود، اشاره کنم و با شادروانان : پرفسور سیدمحمد حسینی (استاد دانشگاه و فعال اجتماعی)، محمدعلی بُندانی فراشاه (کارگردان و هنرپیشه)، سیدعباس عرب فراشاه معروف به رُپِش کومار (هنرپیشه) هم آشنایی داشتم که همگی به رحمت حق پیوسته اند.

• · چه شد که تصمیم گرفتید بانی احداث اورژانس بیمارستان تفت بشوید؟

 از آنجا که خداوند صلاح ندانست و بنده از نعمت فرزند محروم هستم برای این که اثر خیری از خود بجا گذاشته باشم تا به عنوان باقیات الصالحات بماند، مدتی بود تصمیم داشتم بنای خیری در تفت بسازم تا این که امسال حاج سیدفضل الله کلانتری نزد بنده آمدند و باعث خیر شدند و مقدمات این کار را فراهم کردند.

• · لطفا در باره مشخصات فنی این ساختمان بیشتر توضیح دهید.

با توجه به این که مسئولین بیمارستان شهید بهشتی تفت فرمودند به ساختمان اورژانس مجهز و متصل به بیمارستان نیاز دارند، تصمیم بر این شد، در فضای بین خیابان و ساختمان اصلی بیمارستان که خالی است ساختمانی در دو طبقه و با زیربنای حدود 2000 مترمربع با تجهیزات کافی ایجاد شود که از طبقه ی همکف برای برگزاری مراسم و تالار اجتماعات و طبقه اول جهت فضای درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

کلنگ آغاز ساخت این ساختمان در تاریخ 19 تیرماه 1390 بر زمین زده خواهد شد و انشالله امیدوارم هر چه زودتر شاهد بهره برداری از این مجموعه باشیم. .بر طبق تفاهم نامه ای که با دانشگاه علوم پزشکی یزد تنظیم شده، نمایندگان بنده هم در زمینه پیگیری ساخت این مجموعه، آقایان : حاج سید فضل الله کلانتری، دکتر سیدعلی میراب، مهندس سید محمد میراب و علی اکبر سلامت هستند.

• · اگر در بمبئی هم کارهای عام المنفعه ای داشتید بفرمایید.

در انجمن فتوت که افتخار همکاری دارم، مواردی پیش آمده که مسلمانان هندی برای احداث مسجد و حسینیه به کمک مالی نیاز داشتند . در چنین مواردی علاوه بر جمع آوری کمک های ایرانیان مقیم هند، شخصا هم شریک می شوم .

• · ضمن تشکر از این که در این گفتگو شرکت کردید بفرمایید اورژانس بیمارستان تفت چه زمانی افتتاح خواهد شد؟

بنده هم از لطف شما سپاسگزارم و از این که در زمینه معرفی تفت و تفتی ها تلاش میکنید تشکر می کنم و امیدورام به یاری خداوند و عنایت معصومین (ع) و همکاری مسئولین تا یک سال و نیم آینده مجموعه مورد نظر به بهره برداری برسد.

معماری اسلامی/حمام

حمام:

تاریخچه و پیشینه:

ایرانیان همواره به آب احترام میگذاشتند.

بعد از ظهور اسلام این موضوع تشدید شد.

قبل از اسلام             مهر و زرتشت                پادیاو

ایرانیان قدیم آبی را سالم میدانستند که              سه چارک عرض،سه چارک طول،سه چارک ارتفاع          تقریبا همان آب کر اسلام.

سیر تحول:

در زمانهای خیلی قدیم ایرانیان حمام می کردند              ولی آثاری از حمام در حفاریها ی باستان شناسی و غیره بدست نیاوردند.

ولی در حفاریها سفالینه هایی بدست آمد که چیزی شبیه وان است                     منتها با اندازه ی بزرگتر

در 1500-2000سال پیش                 گرمابه ساختمانی گرم               شستشو در ظرف بزرگی بنام آبزن در بعضی مناطق برای جلوگیری از آلودگی آب کاریز از شیفتل بهره گیری می کردند

ورود حمام به خانه                      از اواسط دوران قاجاریه در میان ثروتمندان

 دراواخر دوران بهلوی حمام وارد خانه ایرانیان شد

معماری حمام

حمامهای قدیم معمولاً چند متر از سطح کوچه و بازار پایینتر بود

1-  برای سوار کردن آب در خزینه

2-  علتهای ساخت حمام در دل خاک:

3-  مهمترین عامل در حمام               انتقال آب به داخل حمام

4-  پایین تر بودن حمام از معبر           راحتی ورود آب به حمام

5-  خود خاک عایق خوبی برای جلوگیری از به هدر رفتن گرمای حمام بوده است

6-  از خاکی که برداشت می کردند به عنوان مصالح استفاده می نمودند .

اندامهای حمام:

  اجزای اصلی حمام

گرمخانه

فضاها به ترتیب بار حرارتی بیشتری می گیرندگرمخانه

       بینه

میاندر

       میاندر

       گرمخانه 

ورود

مجموعه ورودی شامل:

سردر

دالان              برای جلوگیری از خروج هوای گرم و ورود هوای سرد

دهلیز         پاچال            جایگاه استاد حمام برای کنترل ورود و خروج

بینه

بینه یا رختکن                 فضایی بزرگ و سرپوشیده با حوضی بزرگ در میان وسکوهایی در گرداگرد آن

 بینه فضایی نیمه گرم و کمابیش خشک

 دارای شکل مربع،هشت پهلو و کشکولی

میاندر

فضای بین بینه و گرمخانه

برای جلوگیری از انتقال سریع هوای گرم

راهرو یا دالانی  که به چند جا راه دارد

  آبریزگاه ها   

  جایگاه ستردن مو

گرمخانه

     اصلی ترین و بزرگترین و گرمترین

     بخش گرمابه

                             خزینه ها

                            چاله حوض یا استخر

     اجزای گرمخانه      کریز یا شاه نشین

                             دستک

خزینه ها

   خزانه ها در حمام های مفصل  سه عدد بود

آب داغ

آب ولرم

آب سرد

حوض

شاه نشین و دستک

گوشه ای از  گرمخانه به فضایی راه دارد بنام شاه نشین

شاهنشین به جای خزانه دارای حوضچه ی کوچکی بوده           دستک

تون یا خن

کوره ای برای گرم کردن آب                 درزیریا کنار گرمابه

سوخت            بوته

آلیاژدیگ ها                  هفت جوش

دودکش و گربه رو

هرگرمابه دارای دودودکش بوده که دورازتون قرارداشتند.

گربه رو               در گرمخانه وبینه  در بینه تعداد کمتر وبه تون دورتردرگرمخانه تعداد بیشتر به تون

نزدیک تر با عبور از کف گرمخانه و بینه به گرم کردن فضا کمک می کردند

نورگیری و تهویه

پوشش گرمابه                          گنبد کلمبو

شیشه های کار گذاشته در سر گنبد                        جامخانه

         عمل نورگیری و تهویه

با باز و بسته شدن شیشه ها در فصولی از سال دما

و رطوبت داخل حمام تنظیم می شد.

هر کدام از بخش های گرمابه یک جام خانه در گنبد داشت.

نورگیری و تهویه

برخی از گرمابه ها برای روشنایی در شب چراغدان داشتند

چراغدان ها دارای سوراخهایی بودند که  دود از آن بیرون می رفت

مصالح حمام

دیواره حمام و سقف   آجر

ستون های حمام و کفبوش و لبه حوضها              سنگ مرمر

ازاره ها ,حوضها وسکوها              کاشی

پایه های حمام            سنگ لاشه

لوله های سفالی مخصوص سیستم آبرسانی حمام تنبوشه

خزینه ,تزیئنات سقف حمام , بوشش داخلی حوضها ساروج

(ترکیب ساروج : آهک ,خاک رس ,خاکستر ,لوئی نی مرداب , سفیده تخم مرغ یا شیر که این دو ماده بروتئینی باعث چسبندگی بیشترساروج می شده است.

تفاوت ساروج با سیمان:هرچه قدمت ساروج بیشترباشد محکم تروسخت ترمی شود

تزیینات حمام

عموما :

کف حمام             با سنگ مرمر و دیگر سنگها آرایش می شد.

جاکفشیها              از سنگ یا آجر و برش بالای آن طرحی از

آهکبری به صورت ساده و رنگی نیز از جمله تزیینات داخلی مهم حمامها شمرده می شود

جشن دیگان

جشن دیگان در روزهای دوم و نهم و هفدهم ماه دی در تقویم رسمی کشور از جشن‌هایی است که به مناسبت همنام شدن روز و ماه در تقویم ایرانیان برگزار می‌شد.
ایرانیان قدیم، گذشته از جشن‌هایی که به مناسبت‌های گوناگون برگزار می‌کردند، همنام شدن روز و ماه را هم در هر ماه جشن می‌گرفتند. از این گونه جشن‌ها در ماه‌های پیش، جشن‌هایی چون تیرگان و مهرگان را داشتیم. اما ماه دی تفاوتی اساسی با ماه‌های دیگر دارد.
از یک سو، «دی» نام هیچ یک از امشاسپندان یا ایزدان آیین زردشت نیست، در حالی که دیگر ماه‌های سال و بیشتر روزهای ماه با نام این نیروهای مینوی نامگذاری شده‌اند که هنوز هم این نام‌ها در تقویم ایرانی باقی است. از سوی دیگر، در هر ماه، سه روز به نام «دی» نامگذاری شده است و به این ترتیب، در ماه دی سه جشن با نام دیگان داریم.
«دی» از چنان اهمیتی برخوردار بوده که سه روز در هر ماه را به نام خود اختصاص داده است.

آب در فرهنگ ایرانیان

ایرانیان همیشه با دیده احترام به آب نگریسته اند.هنوز هم هر جا که «آبادان»است و«بیابان»،در پیوند است با آب و آب مایه زندگی.«آب»همراه سه عنصر «آتش»و«باد»و«خاک»نزد ایرانیان از تقدس ویژه ای برخورداراست.تقریبا در همه نوشته های پیش از اسلام ، جایگاه آب در مجموعه آفرینش بسیار حساس است.هرودوت می نویسد ،ایرانیان در هیچ رودخانه ای حتی دست هایشان را نمی شویند و دست شستن دیگران را هم در آب نمی پذیرندو به رودخانه احترام می گذارند.استرابون نیز لابد با تکیه بر نوشته هرودوت به همین موضوع اشاره می کند.او مینویسد که ایرانیان در آب روان شستشو نمی کنند و در آب روان لاشه و مردار وروی هم رفته چیزهای ناپاک نمی اندازند.البته از گزارشی درباره هخامنشیان داریم،می دانیم که داریوش برای رساندن تیرک های سدر،از لبنان به شوش ،از آب روان استفاده کرده است