992-ویژگیهایی منحصر بفرد برای سنگهای قیمتی کهربا و زمرد

گوهرهای طبیعی به طور کلی کانی هایی هستند که در گذشته برای آراستگی شخصی مورد استفاده قرار میگرفتندو در حال حاضر نیز روز به روز بر میزان استفاده از آنها در زمینه های مختلف افزوده میشود.بطور کلی، سنگ های قیمتی زیبا، نادر و با دوام هستند. بیشتر آنها کانی هایی طبیعی هستند، با مواد غیر آلی با ترکیب شیمیایی ثابت شده و ساختار درونی منظم. گوهرهای کمی مانند کهربا و مروارید از گیاهان و حیوانات به دست می آیند و آلی نامیده می شوند. با توجه به مشخصات و ویژگیهایگوهرها، کانی( یا گاهی ماده آلی)باید زیبا بوده و رنگ بندی آن نیز بسیار با اهمیت میباشد.گوهرها باید بادوام نیز باشند یعنی به حدی سخت بوده که استفاده یا لمس مداوم، آن را خراب یا خراشیده نکند. در نهایت، گوهرها باید نادر باشند، زیرا کمیابی این سنگها باعث میشود تا ارزش بیشتری بیایند. جاذبه رمزآلود جواهرات، رنگ های بدیع شان و بازی نور درون آنها،به تنهایی جواهرات را برای بسیاری از مردم قیمتی ساخته است و در عین حال کمیابی، سختی و با دوام بودن آنها، ارزش گوهرها را دوبرابر کرده است. زیبایی طبیعی، استحکام و حالت ارتجاعی گوهرهااین باور را که آنها منشاهای فوق العاده و قدرتهای جادویی دارند را قوت بخشیده است و سنگ های جواهری که قرن ها باقی مانده اند، از سویی ثروت تاریخی و از سوی دیگر افسانه های پیرامون آنها را بوجود آورده اند. برای آشنایی بیشتر با نوعیت گوهرها و پیچیدگیهای خاص آنها، به نمونه های زیر توجه کنید.

کهربا صمغ فسیل شده درختان استکه رنگ نارنجی طلایی دارد. این گوهر شامل حشرات (مگس ها،قورباغه ها و مارمولک ها)، خزه، گلسنگ یا کاج سوزنی می باشد که میلیون ها سال قبل هنگامی که صمغ همچنان چسبناک بود، به دام افتاده اند. دیوید فدرمن،نویسنده راهنمای گوهرهای رنگی برای مصرف کننده، می گوید: کهربا مانند کپسول زمان است که توسط خود طبیعت درست شده و در زمین قرار داده شده است. این امر به باستان شناسان کمک کرده تا مجددا زندگی زمینی را در مرحله اولیه باز سازی کنند. بیش از هزار نوع از حشرات منقرض شده در کهربا شناسایی شده اند.

کهربا، که از اوایل دوره زمین شناسی کرتاسه وجود داشته، توسط آفتیم آکرا - که مجموعه ای از تکه هایی را دارد که شامل 700 حشره، از جمله موریانه،شب پره، کرم صدپا، عنکبوت، عقرب های کاذب و پشه ریز که سرانجام خون میزبان را می مکند - از کوههای لبنان در جنوب بیروت استخراج شده است. معروف ترین کهرباها در ساحل لهستان و شوروی سابق یافت می شوند. کهربا تعدادی مصارف درمانی دارد، اما امروزه کهربا منحصرا برای جواهرآلات استفاده می شود. قیمت های کهربا حدود قیمتی بین 20 تا 40 هزار دلار یا بیشتر می تواند داشته باشد.مارتین فدرمن می گوید: انسانهای عصر حجر کهربا را با خواص فوق العاده استخراج کرده و آن را برای پوشیدن و عبادت کردن استفاده می کردند.کهربا ارزش زیاد و مهمی میان سایرین، آشوری ها، مصری ها،اتروسک ها،فنیقی هاو یونانی ها داشت. این مسئله تا زمان عصر حجر هرگز به طور کامل رواج نیافت. بین سالهای 1895 و 1900، یک میلیون کیلوگرم از کهربای بالتیک برای جواهرآلات استفاده می شد.

زمرد کبودبه رنگ آبی آسمانی و آبی سیر وجود دارد، اغلب دو رنگ نماست وزمانی که از زوایای مختلف دیده شود، بی رنگ یا آبی ظهور می یابد.با این وجود، رنگ زمرد کبود معمولا بیشتر از زمرد سبز یافت میشود و زمرد کبود اغلب اوقات بسیار بیشتر از پسرعموی سبز رنگ مشهورش- زمرد سبز- تقریبا به طور کامل فاقدادخالاست.زمرد کبود سختی خوب (7.5 تا 8 در میزان Mohs) و درخشندگی عالی دارد که این سختی،آن را بسیار با دوام کرده و تا حد زیادی از خراشیدگی حفظ می کند.آهن ماده ای است که به زمرد کبود، رنگی تقریبا از آبی کمرنگ -غیر قابل تشخیص- تا آبی پر رنگ دریا می دهد و هر چه رنگ زمرد کبود بیشتر (غلیظ تر) باشد، ارزش بیشتری دارد.بعضی زمردهای کبود، درخشش ملایم سبز رنگی دارند که آن نیز مشخصه بارزی در مورد این سنگ است. در هرحال، این رنگ آبی شفاف و خالص است که به زمرد ظاهری زیبا می بخشد چراکه به خوبی شفافیت خالص و درخشش باشکوه این گوهر را نشان میدهد. به ندرت میتوان گوهر دیگری در میان طراحی جواهرات مدرن و امروزی یافت کهمانند زمرد کبود چنین تنوعیداشته باشند.زمرد،چه به عنوان گوهری شفاف در تراشکلاسیک،چه هنگامی که خلاقانه و با طرحی جدیدتر تراش خورده باشد ، همواره به طور فریبنده ای زیباست. زمرد تراش نخورده (راف)، یا زمردی با ادخال (inclusions) فراوان رانیزمی توان آنچنان تراش داد که به شاهکاری بی نظیر تبدیل شود. طراحان، زمرد را سنگ جواهر موردعلاقه خود می نامند. کیفیت گوهر زمرد به صورت بلورهای شش ضلعییافت می شود که ممکن است طول آن تا یک میلیمتر (32 اینچ) و همچنین بی نقص باشد. با کیفیت ترین زمرد در برزیل، افغانستان، روسیه، هند و پاکستان یافت می شود و انواع زمرد آبی تیره در ماداگاسکار موجود است.

298-تاریخچه سنگ درمانی

سنگ درمانی که از دیرباز در زمره درمانهای طبیعی بوده، امروزه تحت نام (gem therapy) به عنوان یکی از رشته های طب مکمل معرفی و طبقه بندی می شود. استفاده از خواص درمانی سنگهای نیمه قیمتی . گوهرها بر خلاف استقبال گسترده مردم جهان طی سالهای اخیر، موضوع جدیدی نیست، بلکه هزاران سال قدمت دارد.

شواهد کاربرد سنگهای طبیعی برای درمان بیماریهای مختلف در قدیمی ترین تمدنهای بشری به چشم می خورد.

بر اساس این شواهد، در طول تاریخ از سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی برای مقاصد درمانی، محافظت افراد در برابر بلایای طبیعی و تاثیرات نامطلوب محیطی استفاده می شده است. قدیمی ترین گزارشها در مورد خواص درمانی گوهرها به هزاره ۴ پیش از میلاد باز می گردد.

چنین به نظر می رسد که کتیبه های سومری و متون علوم بودایی مربوط به هند باستان، کهن ترین آثار بر جای مانده از این دانش قدیمی می باشند.

در طب سنتی هند (آیورادا) دستورات دقیقی در مورد تهیه پودر، خمیر و الگریز با سنگهای شفا بخش وجود دارد. متون و دستورات این طب تا به امروز حفظ شده و توسط پزشکان آن در سراسر دنیا و بخصوص در آمریکا، اروپا و هند بکار گرفته می شود.

در چین باستان نیز درمانگران از خواص ارتعاشی سنگها آگاه بوده اند. کتاب امپراطور زرد (حدود ۵۰۰ سال قبل) که توسط پی یو نگاشته شده دارای توضیحات فراوانی در مورد گوهرها و تاثیر آنها بر بدن انسان است. امروزه نیز کشور چین یکی از بزرگترین عرضه کنندگان گوهرها و سنگهای شفابخش در سراسر دنیاست.

ارسطو فیلسوف مشهور یونانی نیز از قدرت ویژه و منحصر به فرد سنگهای شفابخش صحبت کرده است.

رومیان نیز تحت تاثیر آموزه های یونان و سایر تمدنهای باستانی، همواره سنگهای صیقل داده شده را برای رفع بیماری و بدشانسی با خود حمل کرده و در جنگ ها در زره و سپر و شمشیر خود از آنها استفاده می کردند.

در دین مبارک اسلام نیز استفاده از انگشتر با نگین عقیق، فیروزه و سنگ خورشید به مومنین توصیه شده و با استناد به کتب دینی، ائمه اطهار غالبا نگین انگشتری بر دست داشته اند.

دانشمندان ایرانی در دوره پس از اسلام نیز توجه و عنایت ویژه ای به گوهرها و سنگهای شفا بخش داشته اند که از این میان می توان به صباح بن عمران از جواهرشناسان عهد هارون الرشید خلیفه عباسی و عطاربن محمد، منجم و مولف کتاب منافع الاحجار اشاره نمود. ابن سینا، حکیم عالیقدر پارسی نیز، در درمان تمایل به خودکشی از سیترین استفاده می کرده است.

شاید به جرات بتوان گفت پرارزشترین و مهمترین کتب گوهرشناسی ایران کتاب الجماهر فی الجواهر تالیف ابوریحان بیرونی به زبان عربی و رساله تنسوخنامه ایلخانی معروف به رساله جوهریه تالیف خواجه نصیر الدین طوسی به زبان فارسی است. تنسوخنامه ایلخانی که در عهد پادشاهی هلاکوخان و به امر او توسط خواجه نصیرالدین طوسی به رشته تحریر در آمده است، شامل منافع و خواص و صفات گوهرها و سنگهای بیش بها است.

یک درمانگر زن مشهور به نام هیلدگار، در قرن دوازدهم میلادی (اروپای قرون وسطی) در کتاب معروف خود به نام فیزیکا به طور مفصل به توضیح خواص درمانی سنگهای نیمه قیمتی پرداخته است. یکی از این درمانهای طبیعی شامل قرار دادن سنگهای خاص بر روی نقاطی از بدن و نوشیدن آب از ظرفی بوده که سنگهای شفابخش به مدت یک شبانه روز در آن قرار داده شده باشد.

چارسلسوس، پرآوازه ترین پزشک اروپا در دوران رونسانس، در مورد یژگیهای شفابخش سنگها و مواد معدنی و ارتباط این خواص با ساختمان فیزیکی و فرمول شیمیایی آنها به بررسی و مطالعه پرداخته است. او پس از سالها مطالعه و به دنبال کسب تجربیات متعدد، به این نتیجه رسیده است که از سنگهای ساییده شده و یا خرد شده می توان نه تنها برای درمان علایم بیماریها، بلکه برای علاج دلایل عمیق بیماری هم استفاده کرد.