خوب‌ها ناز ندارند

در حدیث داریم که پیامبر (ص) فرمودند: "صِل مَن قطعک" یعنی به او که از تو قطع می‌کند، بچسب. این به رابطه مافوق و مادون هم مربوط است. مادون عقل ندارد و قطع می‌کند. آیا من هم باید قطع کنم؟ باید بچسبم. بچه قهر می‌کند، رفیق قهر می‌کند، می‌گوید به من اهانت شده است. چند دفعه سلام کردم جوابم را نداد. ببین پیامبر (ص) ما چه اخلاقی دارد که می‌گوید به کسی که از تو قهر کرده است بچسب. چگونه این کار را بکنم؟ اگر به او بچسبم سیلی‌ام می‌زند. نقشه بکش، پشت سر، تعریفش را بکن تا سیلی نزند. تا ببیند که بدک هم نیست، خوب چیزی است. مطمئن باش که قبل از تو او پیش قدم نمی‌شود. انتظار نکش. هم مادون باشد و هم پیش قدم شود؟ امکان ندارد.

هرکس که پایین‌تر است نازش بیشتر است. در میان مردم می‌گویند هر که زشت‌تر است بازی و نازش بیشتر است. به ملک باج نمی‌دهد. خوب‌ها ناز ندارند. مگر ندیدید که خدا از ما قرض می‌گیرد؟ "من ذا الذی یقرض الله قرضاً حسناً" خدا می‌فرماید چه کسی هست به من قرض بدهد؟ آیا خداوند طلب نصرت می‌کند؟ انبیا هم طلب نصرت می‌کردند: "قال من انصاری الی الله قال الحواریون نحن انصارالله و اشهد بانا مسلمون". آیا حضرت عیسی(ع) فقیر است که از مادون خودش یاری می‌خواهد؟ نه! او فقیر نیست، بلکه بزرگ است و می‌خواهد مادون را راه بیندازد.

حضرت اباعبدالله (ع) هم در روز عاشورا همین را فرمود: "هل من ناصر ینصرنی"؛ چه کسی از میان شما هست که مرا کمک کند؟ آیا این از روی نیاز است؟ نه! او بزرگ است و می‌خواهد شنونده را راه بیندازد.
این است معنی سخن پیامبر (ص) که فرمود: "صل من قطعک و اعف عمن ظلمک" حتی کسی را که به تو ظلم کرده عفو کن. هرجا حرف زدی او بد رفتاری کرد، به او خدمت کردی به تو ظلم کرد، مالت را خورد، خدای نخواسته به تو اهانت کرد، با این همه تو عفوش کن. روی دستش بلند شو. مرد باش. این‌ها اخلاق پیامبر ما است. بقیه می‌گویند به کسی که به تو احسان کرده احسان کن. هر کس باشد این کار را می‌کند، اما پیامبر (ص) می‌گوید به کسی بچسب که تو را ترک می‌کند. عفو کن کسی را که به تو ظلم می‌کند. عطا کن به کسی که از تو منع می‌کند. از مالش می‌خواهی و به تو نمی‌دهد. اینها صفات بزرگان است و رشد دقیقاً همین است.

برگرفته از سخنان حاج اسماعیل دولابی