بافت فرسوده ی سبزوار و راه های بهسازی ان

محمدعبدالله زاده-کارشناس باستان شناسی

بعضی می گویند بافت تاریخی یعنی فضائی که لا اقل معماری آن مربوط به 100 سال قبل باشد تا بتوان گفت اثر تاریخی است
در کتاب مجموعه قوانین مقررات ایین نامه هاو معاهدات سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری صفحه 23 قانون راجع به حفظ اثار ملی مصوب ابان ماه 1309 شمسی در ماده اول : " کلیه اثار صنعتی و ابنیه و اماکنی که تا اختتام دوره زندیه در مملکت ایران احداث شده اعم از منقول و غیر منقول با رعایت ماده سه این قانون را می توان جز اثار ملی ایران محسوب داشت و در تحت حفاظت و نظارت دولت می باشد . ."

بعدها مصوباتی اعلام شد اثری که دارای 100 سال عمر باشد تاریخی ست خواه منقول باشد یا غیر منقول منتهی باید شرایط کافی را احراز کند که شرط لازم تاریخی بودن است .

اولین کلنگ تخریب بافت معماری سبزوار در سال 1316 -1317 زده شد انهم با باز کردن محور شرقی غربی و محور شمالی جنوبی یعنی تخریب بازار سبزوار که در حقیقت تخریب : مدارس ، حسینیه ها ، آب انبارها ،حمامها و غیره بود اسم محور شرقی غربی شد بیهق و شمالی جنوبی اسرار . شریان حیات اقتصادی بازار است و در حقیقت این بازار بود که سوای نقش اقتصادی در سیر کولاسیون دسترسی به کوی و برزن و محله نقش اساسی داشت و پس از تخریب ، همان محل عهده دار این نقش شد ، منتهی سواره رو شد عوض پیاده رو سالها گذشت خیابان شریعتمدار از دل خیابان بیهق زاییده شد و سپس خیابان قائم خیابان کاشفی و خیابان مدرس و خیابان پیش نمازی لذا رشد و توسعه شهری باعث رشد و توسعه معابر و خیابان ها شد اینجا ورود تکنولوژی باعث تخریب شد اینجا نیاز مغایر مردم امروز سبزوار با نیاز دیروزشان باعث تخریب بافت و طراحی شهری امروزی شد اولین کمر بندی سبزوار به نام خیابان پهلوی در محل خیابان اعظیمیان امروزی رقم خورد و اولین خانه های گذر از معماری سنتی در اطراف خیابان پهلوی ساخته شد مثل خانه فروغی خانه اسکوئی خانه شریعتمدار خانه حقیران و ....... مریض خانه سبزوار نامش بیمارستان شد کاروانسراها نامش گاراژ شد و بیابان جایش را به خیابان داد . این روند رو به رشد تخریب بازار تداوم یافت تا بازماندهای بافت تاریخی معماری تحت عنوان بافت فرسوده یا قابلیت مرمت را دارد که بهسازی شود یا ندارد که تخریب شود. دیگر بحث محصوریت و محرمیت در معماری از بین رفت دیگر عنصر حیات به عنوان عنصر میان سرا که نقش سیر کولاسیون و تعامل بین مجموعه را داشت از بین رفت ، خط لبه و خط آسمانه و سایه انداز و معماری طبیعت گرا با تکنولژی غیر پایدار معوضه شد دیگر اینها واژ های ست که باید در کتاب سبک شناسی معماری مرحوم پیرنیا دنبال آن گشت جای این بافت ساختمانهای مرتفع جایگزین شد خوب بگذریم.

بیان مسئله

•در یک مقوله کلی به مرمت :
• سنتی و مدرن تقسیم می شود
• مرمت سنتی به مرمت؛ منقول و غیر منقول که در این مبحث مرمت غیر منقول با رویکرد باز زنده سازی بافتهای تاریخی متاثر از نظریه دکتر حسن حبیبی بررسی شده است .
•اولین سوال این است که آیا باید تمام بافت تاریخی تحت عنوان بافت فرسوده تخریب شود؟
•و با الگوهای مدرن امروزی طراحی شود ؟
• یا اینکه با در نظر گرفتن : فرهنگ ؛ دین و مذهب و اقلیم و تاثیر و تاءثر این موارد برمعماری و متقابلا معماری بر این موارد طراحی شود؟ یعنی اصل محرمیت در معماری اسلامی .
• سووال دوم نبود کاربریهای مورد نیاز امروز مانند: آموزشِی ، بهداشتی؛ ورزشی ؛ فرهنگی و فضای سبز و رفع گرههای ترافیکی ناشی از کاربری جدید چگونه در محل بافت تاریخی و در یک کلام تاب آوری بافت تاریخی در مقابل بلایای طبیعی و انسانی چگونه حل شود ؟
•هزینه های خرید املاک با و جود طرحهای بالا دست چگونه حل شود ؟
پاسخ
•شاید پاسخ به تمام سئوالات فوق را در مدیریت بحران بتوان تجمیع کرد. اگر موضوع را یک بحران اجتماعی در نظر بگیریم یک مدیریت کلان شهری با تمام ارگان و نهادها و سازمان و ادارات دولتی و مردمی قابل حل است .
•یعنی آمایش این محلها انتقال به شهرکهای اقماری و بازگرداندن مردم به محل پس از ایجاد سازه های ناشی از فرآیند امکان سنجی و نظر سنجی کاربری بافت.یعنی آنچه تحت عنوان بافت فرسوده و نا کار آمد و سکونتگاههای غیر رسمی از آن یاد می کنیم ؛ با مرمت و استحکام بخشی بافت تاریخی آنانیکه در سکونتگاههای غیر رسمی زندگی می کنند به سمت و سوی بافت تاریخی سوق دهیم یعنی آمایش جمعیت و سرزمین .
برای مثال بافت محله گلستان سبزوار
•گویش متفاوت این قوم با سبزواریها
•تفاوت گونه شناسی چهره ها
•عدم آمیزش با مردم شهر به صورت ازدواجهای درون قومی.
•حفظ مشاغل سنتی .
•حفظ معماری سنتی .
•تداخل عملکرد ابنیه .
•اغتشاشات منظری ناشی از بروز اقلام قابل فروش در کوی و برزن و خیابان که سد معبر می کند و گره ترافیکی ایجاد می کند
•راه حل
•اقلیم سبزوار موجب شده عمده مردم نظام معیشتی خود را بر اساس کشاورزی و دامداری به صورت رمه گردانی حفظ کنند . از سویی نظام موروثی حاکم بر املاک و زمین ناشی از شریعت اسلامی اجازه نمی دهد زمینها به صورت کلان کشاورزی شود و در نتیجه با گذشت زمان زمینها کوچکتر و کوچکتر شده در نتیجه نیاز به گاو آهن ؛ خیش . خورجین ؛ پالان و زین و یراق اسب غلاده ؛ بیل و در کل لوازم کشاورزی قدیم هنوز بازار خود را در سبزوار حفظ کرده است لذا می بینیم این مشاغل زنده هستند و تداوم آن در محله غربتها ناشی از موارد فوق است یعنی کشت غرقابی بجای آبیاری مکانیزه برداشت با داس و ایجاد خرمن بجای وسایل مدرن مانند کمباین و رمه گردانی که مرتع را از بین می برد بجای دامداری مدرن.
•از سویی در مرکز شهر قرار گرفتن این محله و فرسودگی بافت و موارد بالا مزید بر مشکلات شهری ناهمگونی را بوجود آورده است
•که با زنده سازی بافت را می طلبد .
هدف
•باز زنده سازی بافت
•با رعایت اصل محرمیت در معماری
•تفکیک محل کار از محل زندگی
•ایجاد فضاها با کاربری : بهداشتی ؛ آموزش ؛ ورزشی فرهنگی . فضای سبز و غیره .
•بهسازی و مقاوم سازی ابنیه با رعایت شئون: فرهنگی ,مذهبی , نظام مهندسی و اقتصادی
ضرورت
•از سال 1316 و 1317 که بازار سبزوار تخریب شد و دو محور شمال جنوبی و شرقی غربی در شهر گشایش یافت که نام آن را بیهق و اسرار گذاشتند و این محدوده برای تردد افرادی بود که در یک مساحت 45 هکتاری سکونت داشتن تا کنون در بافت خیابانهای: مدرس , پیش نمازی , قائم , حکیم در بافت ایجاد شده و رشد جمعیت و توسعه شهری گرههای ترافیکی بزرگی ایجاد کرده که می شود گفت معضل شده است لذا ضرورت تدوین و تبین این مقاله در تفهیم مشکلات و ارائه راه کارهای آن ضروری ست
چکیده
•در این مقاله سعی بر آن بوده معضل بافت فرسوده محله غربتها متکی بر نظریه پردازان مرمت با رویکرد ویژه به مبانی نظری مرمت و باز زنده سازی شهری بافتهای فرسوده دکتر حبیبی بررسی شود ابتدا بیان مسئله شده سپس هدف و ضرورت تهیه مقاله و راهکارهای مربوطه ارائه گردیده است
کلید واژه
•بافت تاریخی دارای ارزش و فاقد ارزش معماری
•مرمت شهری
•اقتصاد
•اقلیم
•فرهنگ
•معماری
•دین و مذهب
خط لبه خط آسمانه محرمیت محصوریت

امام جمعه شفت :

خبرنگاران فراجناحی عمل کنند/دشمن در صدد تخریب افکار نسل سوم است
امام جمعه شفت با بیان اینکه دشمن در صدد تخریب افکار نسل سوم در راستای قداست بخشیدن به خاندان رزیم پهلوی است، گفت: خبرنگاران باید فسادی که در این خاندان بود و دیکتاتوری که وجود داشته را برای نسل سوم بازگو کنند.

 

روحانی موچکریم!

روحانی موچکریم!

بسم الله متن پیام حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزیز آل سعود پادشاه عربستان را به دولت، ملت و خاندان سعودی تسلیت می گویم!
برای آن مرحوم مغفرت ،برای خاندان ایشان صبر و برای ملت و دولت عربستان آرزوی «موفقیت» دارم .
حسن روحانی
رییس جمهوری اسلامی ایران

ماهم مصیبت وارده رو به رئیس جمهور تسلیت میگیم
#روحانی_موچکریم?? آقای ریس جمهور!!
برای دولت مردان عربستان آرزوی موفقیت در چه کاری میکنید؟
کشتن شیعه هاوشکنجه بچه شیعه ی منطقه قطیف؟
یا تجهیز کردن داعش وتکفیریان؟ آرزوی موفقیت در تنظیم فروش نفت برای به زمین زدن ایران...؟؟
آرزوی موفقیت برای تخریب اماکن مذهبی از جمله منزل همسر پیامبر وبه جای آن سرویس بهداشتی درست کردن؟؟
آرزوی موفقیت برای کسانی که هر از چند گاهی زمزمه تخریب قبر پیامبر ص رو می کنن؟؟
❗❗برای دشمنان شیعه آرزوی موفقیت کردن❗❗ نمی دانم بخندم یا گریه کنم
امان_از_دل_رهبرم کاش ی تشکر هم بابت حمایت از داعش هم میکردن
زشته!
ناراحت میشن!

 

 

 

یوغ تاریخ و توسعه (از ترشی سازی در پاسارگاد تا تخریب محوطه پنج هزارساله آمل)

به نام یزدان پاک

درود و سپاس

بخش دیده ور سازه های کهن

یوغ تاریخ و توسعه

(از ترشی سازی در پاسارگاد تا تخریب محوطه پنج هزارساله آمل)

متاسفانه هر روز در گوشه و کنار این سرزمین تاریخی گزارش های ناگواری را نسبت به تخریب و ویرانی آثار و یادگارهای فرهنگی و تاریخی گواه هستیم، از شکستن حریم منظری فرهنگی گرفته تا شکستن ستون ها و پایه های ساختمان ها و محوطه های چند هزار تا چند سد ساله که اگر همین گونه پیش رویم در آتیه نزدیک شاهد شکستن پایه های فرهنگ و تاریخ و هنر این سرزمین خواهیم بود و چه پاسخی در دادگاه تاریخ خواهیم داشت را نمیدانم!

بعنوان نمونه ساخت کارخانه رب گوجه و ترشی سازی در حریم درجه میراث جهانی پاسارگاد، که اکنون بیش از نود و پنج درسد ساختمان آن بپایان رسیده است و تا چندی دیگر باید منتظر نصب تجهیزات تولید ان بود، که اگر این اتفاق رخ دهد جلوگیری و تخلیه ان تقریبا غیر ممکن ،و هزینه ها و تبعات متوقف نمودن آن به مراتب خیلی بالاتر از حال خواهد بود، مهم این نیست که چه کسی و یا کسانی تخطی و اشتباه کرده اند، پرسش این است که چگونه سازمان دراز و طویلی مانند سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری که ریاست آن معاون ارشد ترین مقام اجرایی کشور است نمیتواند از این تخلفات جلوگیری و یا رفع نماید،

مثلث توحید جدیدترین ورژن قرآن آمریکا

 

مثلث توحید را دو شرکت‌ انتشاراتی‌ آمریکا به‌ نام‌های ‌Winepress و Omega۲۰۰۱ چاپ‌ کرده‌ و شامل‌ ۷۷ سوره‌ است.

قرآن کریم این کتاب آسمانی ویژگی‌ها و امتیازاتی دارد، از جمله اینکه از آغاز نزول تا کنون از تحریف مصون مانده، و قرآن کنونی، بی کم و زیاد، همان قرآنی است که بر پیامبر نازل شده، چرا که حافظ و پاسدار قرآن، خدای قادر و توانا است: «إنّا نحن نزّلنا الذکر و إنّا له لحافظون؛ ما قرآن را نازل کردیم و ما خود نگهدار آن خواهیم بود» در این آیه، خدا خویشتن را ضامن نگهداری قرآن معرفی کرده است.

از این جا معلوم می شود که اگر جن و انس و تمام قدرت‌ها بر ایجاد تحریف در قرآن متحد شوند، هیچ کاری از پیش نخواهند برد. از این رو خدا فرمود: «همانا این قرآن، کتابی نفوذ‌ناپذیر است که نه از پیش رو و نه از پس، باطل به آن راه ندارد و از جانب خداوند حکیم و ستودنی نازل گشته است«.

امت اسلام، با تکیه بر این منبع الهی راه خود را در جهان پیدا کرده و پیش می برد و هرگونه کوتاهی و تعلل در این باره می تواند ملت را به سوی مسیری غیر از مسیر حق سوق دهد، دشمنان ما نیز که خوب متوجه این موضوع هستند، بارها درصدد برآمده اند که با تحریف در این کتاب آسمانی در زندگی مسلمان خلل ایجاد کنند تا بتوانند بهتر به مقاصد خود دست یابند زیرا این قرآن است که نقطه اتحاد امت اسلامی است و هر گونه آسیب رسانی به این نقطه می تواند این امت را دچار آسیب کند و این از اهداف دشمن در طول فعالیت های استعماری خود بوده است.

از طرفی هم دشمنان اسلام نیز می دانند که یکی از نقاط برتری که قرآن کریم بر دیگر کتاب های آسمانی دارد همین ویژگی تحریف نا‌پذیری این کتاب است از این رو به دنبال تحریف برآمدند.

فرقان الحق
به تازگی، یکی از مجلات اسلامی که در کشور کویت منتشر می شود خبر از ظهور کتاب خطرناکی نموده که انجمن های تبشیری و برای مبارزه طلبی با قرآن به چاپ رسانده است. در این کتاب، ضمن دعوت به شرک به خدا، با آیاتی شیطانی تخریب عقاید مسلمانان هدف گیری شده است.

"فرقان الحق” (The Truefurgan) در واقع کتابی است مذهبی که‌ در آمریکا تألیف گردیده‌ است. عده ای این کتاب را ‌نسخه‌ای‌ تحریف‌ شده‌ از قرآن‌ به‌ نام‌ میدانند.

این کتاب به‌ شخصی‌ به‌ نام‌ "المصطفی‌الهام‌” منسوب‌ شده‌ است‌ و توسط فردی‌ به‌ نام "المهدی‌” به‌ انگلیسی‌ ترجمه‌ شده‌است‌. 

گفتنی‌ است‌، این‌کتاب‌ را دو شرکت‌ انتشاراتی‌ آمریکا به‌ نام‌های ‌Winepress و Omega2001 چاپ‌ کرده‌ و شامل‌ 77 سوره‌ از جمله‌ سوره‌ هایی‌ به‌ نام‌ الفاتحه‌، الجنه‌ و الانجیل‌ است‌ و بسیاری‌ از عقاید اسلامی‌ در آن‌ مردود شمرده‌ شده‌ یا وارونه‌ جلوه‌ داده‌ شده‌ اند.

این‌ به‌ اصطلاح‌ قرآن‌ 366 صفحه‌ای‌، که‌ به‌ زبان‌های‌ انگلیسی‌ و عربی‌ چاپ‌ و منتشر شده‌ است‌، در مدارس‌ خصوصی‌ کویت‌ در دسترس‌ دانش‌آموزان‌ قرار گرفته‌ است‌. این کتاب در آمریکا با نام «مثلت توحید» توزیع و پخش می‌شود.

نویسندگان این کتاب در مقدمه ای که در اول کتاب نوشته اند مدعی شده اند که این کتاب را برای جهان اسلام و مخصوصا اعراب نوشته اند! گفتنی‌ است‌ در این‌ کتاب‌ به‌ جای‌ بسم‌الله الرحمن‌ الرحیم‌ در ابتدای‌ سوره‌ "بسم‌الله" آمده‌ که‌ در برگیرنده‌ عقاید مسیحیان‌ درباره تثلیث‌ است‌.

در مقدمه‌ این‌ کتاب‌ چنین‌ آمده‌ است‌: تقدیم‌ به‌ ملت‌ عرب‌ و همه‌ مسلمانان‌ جهان‌، در عمق‌ وجود هر انسانی‌ اشتیاق‌ فراوان‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ ایمان‌ حقیقی‌، آرامش‌ درونی‌، آزادی‌ معنوی‌ و زندگی‌ ابدی‌ وجود دارد.

پایگاه‌ اینترنتی "آمازون‌" که‌ آخرین‌ عناوین‌ کتاب‌ها در موضوعات‌ مختلف‌ را به‌ فروش‌ می‌رساند به‌ تبلیغ‌ این‌ کتاب‌ پرداخته‌ است‌ و آن‌ را قرآنی‌ نوشته‌ شده‌ به‌ شیوه‌ تازه و ویژه خوانده‌ است‌.

از اهداف مشخص در زمینه این اقدام می توان به این نکته اشاره کرد که با ایجاد شبهه در ذهن مسلمان و تخریب عقاید و دیدگاه آنان به اسلام، این افراد درصدد تخریب دین اسلام و از سوی دیگر، سوق به سوی ادیانی غیر از اسلام اند و حرکتی است در ادامه روند استعماری غرب در مقابل موج بیداری اسلامی که برخی گروه های در ظاهر مسیحی، و همچنین صهیونیست ها در حال اجراست.

این نخستین بار نیست که دشمنان اسلام درصدد چنین کاری برآمده اند، بلکه این کار، از صدر اسلام تا به امروز، ادامه داشته است؛ به طور مثال، به اقداماتی مشابه در این زمینه می توان اشاره کرد:

چندی پیش، کمیته وابسته به مجمع پژوهش های اسلامی در مصر، از توزیع قرآن های تحریف شده در رژیم صهیونیستی در کشورهای آفریقایی خبر داد، رژیم صهیونیستی این قرآن‌ها را که برخی از آیات درباره قوم یهود و جهاد در آنها حذف شده، با جلدهایی گران‌قیمت و زیبا چاپ و در کشورهای آفریقایی از جمله کنیا و نیجر توزیع کرده است.

منبع:مشرق