امروزه اهمیت و ارزش کنترل موثر بر همگان مشخص گردیده است اگر ما بهترین قوانین را وضع نماییم ولی کنترل های مناسب رادر نقاط حساس نداشته باشیم خود وسازمان را دچار انحراف های اساسی خواهیم کرد که در بعضی از موارد با هزینه های فراوان نمی توانیم سازمان را به مسیر اصلی آن برگردانیم ویا اصلاحات لازم را انجام دهیم خود وسازمان را دچار بن بست نماییم . به همین خاطر مدیران و مسئولین گرامی برای جلوگیری از خسارت های جبران ناپذیر ،باید نظارت و کنترل را یکی از وظایف اصلی خود قرار دهند و نظارت و کنترل لازم را بر کارکنان و سازمان خود داشته باشند در سطح ملی هم دست اندرکاران و مسئولین کشوری در هر پست ومقامی باید به نقش واهمیت کنترل موثر توجه لازم را داشته باشند تا جلوی خسارت ها ی احتمالی و جبران ناپذیر برکشور را بگیرند .
انواع کنترل
1- کنترل پیشگیری یا مقدماتی
2- کنترل همگام یا همزمان
3- کنترل بازخورد یا نهایی
کنترل پیشگیری یامقدماتی:
ازانحرافات در کیفیت و کمیت منابع ، مادی و مالی مورد استفاده سازمان ، پیشاپیش جلوگیری می کند .
کنترل همگام یا همزمان :
وسیله اصلی این کنترل ،فعالیت سرپرستی و هدایت است .مدیران بامشاهده ی مستقیم کارزیردستان پی می برند که آیا کارها وعملیات سازمان طبق خط مشی ها و رویه های پیش بینی شده جیان دارد یا نه
کنترل بازخورد یا نهایی
این کنترل ناظر به نتایج نهایی کاراست . اطلاع از نتایج کارو مقایسه یآن با ملاک ها ،انحرافات احتمالی و اقدامات اصلاحی لازم را مشخص می کند .
ویژگی های کنترل موثر
1- دقت : اطلاعات باید دقیق باشد ، زیرا ارزیابی دقت اطلاعات ، یکی از عمده ترین عناصر در فرآیند کنترل است که مدیران باید به آن توجه داشته باشند.
به موقع بودن :گزارش ها ی عملکرد ، باید هرچه سریع تر در اختیار مدیر قرار گیرد تا بتواند اقدامات اصلاحی را به موقع انجام دهد.
3- مبتنی بر هدف باشد : جهت حصول اطمینان ازاجرای شایسته استراتژی و خط مشی ها و برنامه ها ، کنترل باید مبتنی بر هدف و برنامه باشد
4- کنترل باید معقول وقابل درک باشد : افراد مسئول و افراد ذی ربط باید شناخت کاملی ازهدف ومکانیزم آن داشته باشند .
5- سیستم کنترل باید مقرون به صرفه باشد ، هزینه اجرای کنترل ، باید کمتر یا حداقل برابر با فواید حاصل ازسیستم کنترل باشد .
6- کنتل باید در نقاط استراتژیک باشد :کنترل تمام جنبه های فعالیت های کارکنان ،نه ممکن است ونه ضروری ، پس کنترل باید در نقاط استراتژیک انجام شود ، تا برنتایج تاثیر حیاتی داشته باشد .
7- کنترل باید عینی باشد : کنترل موثر ، به سیستم اندازه گیری عینی و دقیق نیاز دارد.
8- انعطاف پذیر باشد :کنترل باید آن قدر انعطاف داشته باشد که بتواند باتغییرات سازمان ،برنامه ها ،شرایط کاری و محیط خارجی خودرا تطبیق نماید.
9- کنترل باید با تفاوت های فردی قابل انطباق باشد .
10- کشف کنندگی : کنترل ، باید خاصیت کشف انحراف استاندارد هاو اقدام های اصلاحی را داشته باشد ، به عبارت دیگر کنترل باید هدف اصلاحی داشته باشد .
11- کنترل باید متناسب با پست سازمانی باشد : مدیر باشگاه و مدیر استادیوم ، هریک به سیستم کنترل جداگانه ای نیاز دارند .
12- تجدید نظر : سیستم کنترل ، هرچند بار باید مورد تجدید نظر قرار گیرد ،تجدید نظر باید از جنبه های زمانی ، اقتصادی ، عینیت ، به موقع بودن و منعطف بودن ، انجام شود ، تا مشخص شود آنچه را که باید مورد سنچش قرار می گرفت ، انجام یافته یا نه ؟
